Milyonlarca yıl önce yerin derinliklerinden yükselen magma, yani lav, yüzeye çıktığında hızla soğuyarak katılaştı. Bu süreç sırasında mineral tanecikleri sıkıca birleşerek sert bazalt kayalarına dönüştü. Soğuma farklılıkları bazı bölgelerde çatlaklar oluşturdu; bu çatlaklar genellikle beşgen veya altıgen geometrilerle kendini gösterdi. Yüzeyle hızlı temas, sütunların üst katmanlarına ayrıcalıklı bir doku kazandırdı ve bugünkü görkemli şekilleri meydana getirdi.

Bu jeolojik süreçlerin sonucunda ortaya çıkan Boyabat Bazalt Kayalıkları su, rüzgâr ve buzun etkisiyle yüzeylerini aşındırarak bugünkü etkileyici görünümünü kazandı ve Türkiye’de, hatta dünyada, nadir bulunan bir volkanik oluşum hâline geldi. 1996’da 1. derece doğal sit alanı, 2011’de ise tabiat anıtı ilan edilerek koruma altına alındı.

Bazalt Kayalıkları Tabiat Anıtı, ortalama 600 metre yükseklikteki engebeli bir arazide konumlanıyor. Burada gürgen ve meşe ağaçlarının oluşturduğu karışık ormanlar, çalılıklar ve kayalık alanlar bir arada bulunuyor. Sütunların çoğu 30 ila 40 metreye ulaşırken bazı bölgelerde 20 metreye kadar alçalan dikine çatlaklar da gözlemleniyor. Bu doğal ortam, kirpi, yarasa, kaplumbağa, sincap ve çeşitli memeli türler gibi birçok hayvana ev sahipliği yapıyor. Böylesine zengin bir çevre, bölgeyi yalnızca bir ekosistem olarak değil, aynı zamanda keşfedilmeye değer bir turistik alan hâline getiriyor.

Kayalıklara gelen ziyaretçiler; yürüyüş yolları, ahşap köprüler, merdivenler, seyir terasları ve yağmur barınakları sayesinde hem konforlu hem de güvenli bir gezi deneyimi yaşıyor. Ahşap köprülerden geçerken kayalıkların arı peteğini andıran düzenini yakından gözlemlemek mümkün. Rota sonunda ise yaklaşık 75 metre yükseklikte, vadilere hâkim, nefes kesici manzaralarla karşılaşmak unutulmaz bir doğa deneyimi kazandırıyor.